بزرگ ترین شرکت های جهان، کارمندان خود را از میان کسانی انتخاب می کنند که علاوه بر داشتن مهارت، افراد مسئولیت پذیری باشند. ممکن است تصور کنید مسئولیت پذیری فقط به مسئولیت هایی محدود می شود که نسبت به دیگران یا شغل مان داریم؛ در حالی که انواع مختلفی از مسئولیت پذیری وجود دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با تعریف مسئولیت پذیری و انواع مختلف آن آشنا کنیم.
هر چه بیشتر وارد اجتماع شویم، بهتر درک می کنیم که مسئولیت پذیری یکی از ویژگی هایی ست که هم زندگی شخصی و هم زندگی کاری تان را ارتقا می دهد.حالا سوال این است؟ مسئولیت پذیری چیست و چگونه این تاثیر را بر زندگی ما می گذارد؟
تعریف مسئولیت پذیری:
مسئولیت پذیری یعنی قلباً به انجام کاری که بر عهده ی ماست، متعهد باشیم. مسئولیت پذیری فراتر از این است که به اجبار کاری را انجام دهیم؛ بلکه به این معناست که خودمان را موظف بدانیم که کارمان را با کیفیت و سر وقت، به پایان برسانیم؛ حتی اگر کسی بر کارمان نظارت نکند. به عبارتی، خودمان ناظر سفت و سخت خودمان باشیم.
ارتباط مسئولیت پذیری و اختیار انسان:
مسئولیت پذیری، با وجود اختیار انسان، معنا پیدا می کند. انسان موجودی مختار است و می تواند تصمیم بگیرد چه کاری را انجام دهد و چه کاری را کنار بگذارد. نمی توانیم کسی را مجبور کنیم که با تمام وجود خود، به انجام کاری پایبند باشد. شاید بتوانیم مجبورش کنیم که کاری را انجام دهد اما نمی توانیم او را وادار کنیم تا تعهدی به آن داشته باشد.
تفاوت مسئولیت پذیری و از سر باز کردن:
مسئولیت پذیری صرفاً داشتن یک مسئولیت نیست؛ بلکه به این معناست که متعهد شویم کار خود را با کیفیت به اتمام برسانیم. اینجا تفاوت مسئولیت پذیری و از سر باز کردن مشخص می شود. گاهی به اشتباه تصور می کنیم اگر کاری را تمام کنیم یعنی مسئولیت خود را انجام داده ایم؛ در حالی که فردی واقعا مسئولیت پذیر است که کار خود را با کیفیت به پایان برساند.
مسئولیت پذیری صرفا به مسئولیت های شغلی ما محدود نمی شود. در ادامه با انواع مختلف مسئولیت پذیری آشنا میشویم.
انواع مسئولیت پذیری:
مسئولیت پذیری با توجه به موضوعی که در برابر آن مسئولیت داریم به سه نوع فردی، اجتماعی و زیست محیطی تقسیم میشود.
مسئولیت پذیری فردی:
گاهی در شلوغی دنیای امروز، فراموش می کنیم که اولین مسئولیتی که بر عهده داریم، در قبال خودمان است. گاهی مسئولیت پذیری بیش از حد در برابر دیگران، ما را از مسئولیت‌هایی که در قبال خودمان داریم، غافل میکند. گاهی اوقات هم آن قدر دیگران را مقصر می دانیم که فراموش می کنیم مسئولیت جسم و روان مان بر عهده ی خود ماست؛ نه کس دیگر. اگر شما هم حس می کنید مدتی است به اندازه کافی به خودتان توجه نکرده اید، زمانی را با خود خلوت کنید. کارهایی را که باید برای خود می کردید اما نکرده اید را لیست کنید. حالا وقت آن رسیده که یکی از آن ها را انجام دهید.
مسئولیت پذیری اجتماعی:
انسان موجودی اجتماعی است و به سبب حقوقی که در اجتماع دارد، مسئولیت هایی نیز بر گردن اوست. بخشی از مسئولیت پذیری اجتماعی، مربوط به خانواده و اقوام مان می شود. همه ما در برابر شرایط خانواده مان مسئولیم. در واقع، صله رحم که یکی از پرتکرار ترین مفاهیم در دین اسلام است، اشاره به همین نوع مسئولیت دارد. البته صله رحم محدود به رفت و آمد نمی شود. گاهی به اشتباه تصور می کنیم صرفا با دید و بازدید از اقوام، صله رحم انجام داده ایم.
این گفتارِ علامه طباطبایی، به وضوح معنای صله رحم را مشخص می کند:
صله رحم، تنها به رفت و آمد و دیدار نیست، همان گونه که قطع رحم، به ترک آمد و شد نیست. هدف از صله رحم برقرار کردن ارتباط و پیوند عاطفی با خویشاوندان است و این ارتباط از راه‌های گوناگونی امکان‌پذیر است.
چه بسا مدت ها یکی از اطرافیان خود را ندیده باشید، اما زمانی که با مشکلی مواجه می شوید دلگرم باشید که او می تواند به شما کمک کند؛ نه فقط کمک مالی. گاهی ، گوش سپردن، کمی همدردی و یک راهنمایی کوچک، بزرگ ترین کمکی ست که می توانید بکنید.
علاوه بر خانواده، در برابر تمام افراد جامعه و حتی جهان مسئولیت هایی داریم که مهم ترین آن، این است:
به بهانه ی حقوق خود، حقوق دیگران را پایمال نکنیم.
مسئولیت پذیری زیست محیطی:
آمار ها نشان می دهد آسیب هایی که انسان در دویست سال اخیر به طبیعت وارد کرده از کل تاریخ بشریت، بیشتر بوده است. زمین محل زندگی همه ی انسان هاست. حفاظت از محیط زیست، در واقع حفاظت از بستر زندگی خودمان است. به علاوه، نوادگان ما نیز بر روی همین زمین زندگی خواهند کرد و استفاده بیش از حد از منابع طبیعی حقوق آن ها را پایمال می کند؛ قبل از اینکه حتی به دنیا بیایند.
حال که با انواع مسئولیت پذیری آشنا شدید، باید بدانید بی مسئولیتی در برابر انواع مسئولیت ها چه آسیبی به شما وارد می کند.
عوارض بی مسئولیتی:
همان قدر که مسئولیت پذیری باعث رشد شما می شود، بی مسئولیتی نیز جلوی پیشرفت شما را می گیرد. با سه نمونه از عوارض بی مسئولیتی آشنا می شویم:
۱) عزت نفس شما را کاهش می دهد:
وقتی بارها مسئولیت خود را کامل انجام ندهید، ذهن شما باور می کند که دیگر نمی توانید هیچ کاری را درست انجام دهید. همین موضوع، به مرور عزت نفس شما را کاهش می دهد. اگر عزت نفس پایینی داشته باشید بیشتر از زیر مسئولیت های خود فرار خواهید کرد.
۲)اطرافیان تان کمتر به شما اعتماد می کند:
فرض کنید کار بسیار مهمی دارید و می خواهید از کسی خواهش کنید آن را انجام دهد. مطمئناً دنبال کسی می گردید که می‌دانید اگر کار را قبول کند، تمام تلاش خود را برای انجام آن صرف می کند. دیگران هم در برابر شما همین موضع را دارند. اگر بدانند شما کارهایتان را نصفه و نیمه رها می کنید، احتمال کمتری وجود دارد که به شما اعتماد کند.
۳)مسیر ارتقای شغلی شما را ناهموار می کند:
مسئولیت پذیری نقش بسیار مهمی در ارتقای شغلی شما ایجاد ایفا می کند. فرد بی مسئولیت، حتی اگر مهارت کافی داشته باشد، نمی تواند از آن استفاده کند و کار خود را به اتمام برساند. افراد مسئولیت پذیر در فضای شغلی، بسیار معتمد هستند و معمولا بسیار سریع تر مسیر پیشرفت را طی می کند.
برای افزایش مسئولیت پذیری لازم نیست از روش های سختی استفاده کنید. ما قصد داریم ۷ روش ساده به شما معرفی کنیم تا حس مسئولیت پذیری خود را تقویت کنید:
۱) از اطرافیان تان بخواهید مسئولیتی به شما بدهند:
اولین تمرین برای افزایش مسئولیت پذیری، پذیرفتن مسئولیت است. اگر مسئولیتی نداشته باشید نمی توانید تمرین کنید که فرد مسئولیت پذیری بار بیایید. اگر در حال حاضر مسئولیتی ندارید، از اطرافیان تان بخواهید مسئولیتی به شما بدهند. حال نوبت آن است که با تمام توان به آن مسئولیت پایبند بمانید. تمام دلایلی که باعث میشود کم کاری کنید را دور بریزید. یادتان باشد همیشه بهانه ای برای انجام ندادن کارها وجود دارد. این شمایید که انتخاب می کنید که این بهانه ها جلوی شما را بگیرند یا نه.
۲) بدانید که نسبت به چه چیزهایی مسئولیت ندارید:
وقتی با مسئولیت پذیری مواجه می شویم شاید فقط چیزهایی به ذهن مان برسد که در قبال آنها مسئول هستیم. اما یکی از مهم ترین چیز هایی که باید بدانیم این است که در قبال چه چیزهایی مسئول نیستیم! مغز انسان مقدار مشخصی انرژی دارد. اگر آن را صرف چیزهای بکنیم که مسئولیتی درباره آنها نداریم، انرژی کمتری برای انجام درست مسئولیت‌های خود خواهیم داشت. با خودتان رو راست باشید. آیا شما مسئول اعمال، گفتار و تفکرات دیگران هستید؟ آیا مسئولیت اینکه تک تک افراد درباره شما چه فکر میکنند بر گردن شماست؟ انرژی خود را صرف چیزهای کنید که در دست شماست. فراموش نکنید شما نمی توانید کنش‌های دیگران را مدیریت کنید مدیریت واکنش خودتان با شماست.
۳)از کمال گرایی فاصله بگیرید:
شاید عجیب باشد اما یکی از دلایلی که باعث میشود یک مسئولیت را نصف کاره رها کنیم این است که می خواهیم آن را تمام و کمال انجام دهیم!
انسان موجودی کمال گراست. دوست دارد هر کاری که می کند در بهترین حالت باشد اما گاهی این ویژگی از حد می‌گذرد و دقیقاً نتیجه برعکس می‌دهد. چون معمولا آن حد از بی نقص بودن که به دنبالش هستیم، ممکن نیست. اگر با این موقعیت مواجه شدید، کافیست دقیقا برعکس مغزتان عمل کنید. مغزتان می گوید که هیچ نقصی نباید وجود داشته باشد ولی شما اجازه دهید کارتان با نقص هایش پیش برود. اگر به بهانه کامل کردن کارتان، در جا بزنید، هیچ وقت کارتان را واقعا کامل نخواهید کرد.(اگر میخواهید کمتر در دام کمال گرایی بیفتید برای کارهایتان زمان مشخصی تعیین کنید. محدودیت زمانی باعث می شود ذهنتان فرصت نکند در جزئیات ریز شود و شما را از کلیت کارتان باز دارد.)
۴)اولویت بندی کنید:
روانشناسان به کسانی که در انجام مسئولیت های خود سردرگم شده و دچار اضطراب می‌شوند، پیشنهاد می کنند که کارهای خود را اولویت بندی کنند. کاغذ و قلم بردارید. تمام کارهایتان را بنویسید. حالا سه کاری که بیشترین اهمیت را دارند جدا کنید. بین همان سه کار، مشخص کنید کدام اولویت بیشتری نسبت به دیگری دارد. همین روند را برای بقیه کارهایی هم که نوشته اید، تکرار کنید. اولویت بندی کمک می کند تا دید واضح تری به برنامه خود داشته باشید و کارهای کم اهمیت تر باعث نشود به کارهای مهمترتان نرسید.
۵) دست از توجیه کردن بردارید:
افراد مسئولیت پذیر به جای توجیه اشتباهات شان، سعی می کنند آن ها را اصلاح کنند. وقتی اشتباهات خود را توجیه می کنید یعنی نپذیرفتید که مسئولیت خود را درست انجام نداده اید و ذهن شما سعی دارد شما را تبرئه کند. حال کاری که شما باید بکنید این است: مقابل خود بایستید و از خودتان بخواهید که اشتباهش را قبول کند. با خودتان فکر کنید که قرار نیست همیشه در اولین تلاش، بهترین را انجام دهید. اشتباه بخش جدانشدنی زندگی است.
۶) قدرت تصمیم گیری تان را افزایش دهید:
همیشه مسئولیت پذیری به معنای قبول کردن مسئولیت نیست. افراد مسئولیت پذیر، کاری را که می دانند نمی توانند انجام دهند نمی پذیرند. برای افزایش مسئولیت پذیری خود، هرگاه با پیشنهادی مواجه شدید ابتدا آن را با توانایی‌ها و زمان خود بسنجید. اگر با شرایط شما سازگار نبود، مسئولیت‌پذیری ایجاب میکند که آن را رد کنید.
۷) یک کار را هر روز انجام دهید:
انجامِ منظمِ یک کار، به شما کمک می کند تا متعهد بودن را تمرین کنید. سعی کنید کاری را انتخاب کنید که بتوانید هر روز آن را انجام دهید. نماز علاوه بر برکاتی که دارد، تمرین بسیار مناسبی برای افزایش تعهد و مسئولیت پذیری است. وقتی هر روز خودتان را موظف بدانید که در ساعتی مشخص نماز بخوانید و برایتان فرقی نداشته باشد که در مهمانی باشید یا حال بلند شدن نداشته باشید، باعث می شود به انسان متعهد تر و مسئولیت پذیر تبدیل می شوید.
حال که با انواع مسئولیت پذیری و روش های تقویت آن آشنا شدیم، وقت آن رسیده حس مسئولیت پذیری را در خود پرورش دهیم و به روند پیشرفت خود، سرعت ببخشیم.
پس اولین و بهترین کاری که برای ایجاد انگیزه می توانید انجام دهید این است که شروع کنید!۲) کار هایی که که در یک روز انجام می دهید، بنویسید:به یک روز زمان و یک قلم و کاغذ احتیاج دارید. روزتان را از زمانی که بیدار می شوید تا لحظه‌ای که می خوابید به واحد های یک ساعته تقسیم کنید. در پایانِ هر ساعت کار هایی را که انجام داده اید، بنویسید.(پیشنهاد میکنم تمام جزئیات را لحاظ کنید.) قبل از خواب، تمام کار های خود را مطالعه کنید. چه حسی پیدا کردید؟ آیا این زندگی همان چیزی است که شما دوست دارید؟ آیا این برنامه شبیه چیزی است که شما از خود توقع دارید؟ اگر جوابتان مثبت است با همین فرمان پیش بروید! اما اگر اینطور نیست کاغذ و قلم جدیدی بردارید و روزتان را آن طور که دوست داشتید باشد، بنویسید.حال تنها نکته ای که باید بدانید این است: فاصله بین برنامه فعلی و برنامه آرمانی تان، تنها به دست خودتان پر می شود.۳) یاد بگیرید:اگر امروز یادگیری مهارت جدیدی را شروع کنید نسبت به دیروز خودتان، پیشرفت کرده اید. مغز ما طوری طراحی شده که وقتی پیشرفت می کنیم، احساس ارزشمند بودن بیشتری به ما می دهد. پس اگر می خواهید انگیزه بیشتری برای زندگی داشته باشید، یادگیری مهارت جدیدی را آغاز کنید.
۴) یاد بدهید:علاوه بر یاد گرفتن، یاد دادن نیز انگیزه را افزایش می دهد. وقتی با چشم خودتان می بینید که می توانید در پیشرفت یک انسان دیگر سهیم باشید، احساس می کنید انسان مفید تری شده اید. چه بلدید؟ ممکن است حتی طرز تهیه ی یک کیک باشد. فرقی نمی کند؛ آن را به یک نفر آموزش دهید.۵) وصیت نامه بنویسید:بله! شاید نوشتن وصیت نامه کار تلخی به نظر برسد اما زمانی که این کار را انجام دهید، متوجه می شوید که چقدر مفید است. در فرایند نوشتن وصیت نامه می فهمید که چه چیزهایی واقعاً برایتان مهم است؟ چه چیزهایی واقعاً برایتان ارزش است؟ حسرت چه چیز هایی را می خورید؟چه چیزهایی را به اشتباه برای خود مهم می دانید؟ و آیا دوست دارید این گونه دنیا را ترک کنید؟ نوشتن وصیت نامه باعث می شود انگیزه تغییر شرایط در ما بیدار شود. شاید بتوان گفت در وصیت نامه خالصانه ترین حرف های خود را می زنیم.۶) ساعت خواب تان را تنظیم کنید:برای داشتن انگیزه باید به سیستم بدنتان توجه کنید. اگر کمتر از نیازتان بخوابید، تعجبی ندارد که صبح برای بیدار شدن، انگیزه ای نداشته باشید. اگر بیشتر از نیازتان هم بخوابید در طول روز کسل خواهید بود؛ به عبارتی خواب، خواب می آورد.به علاوه، ساعت خواب مشخص به ذهنتان القا می کند که شما انسان هدفمند و منظمی هستید و همین تلقین انگیزه تان را افزایش می دهد.۷) ورزش کنید:سلامت جسمی و سلامت ذهنی رابطه دوسویه دارند. بسیاری از روانشناسان به کسانی که دارای اضطراب و افسردگی هستند، پیشنهاد میکنند که حتماً زمانی را در روز به ورزش کردن اختصاص دهند. فراموش نکنید که عقل سالم در بدن سالم است. 
۸) روزانه ۱۵ دقیقه برای توسعه ی خودتان وقت بگذارید:این ۱۵ دقیقه میتواند برای مطالعه، ورزش، افزایش مهارت و حتی خوردن چای با یک دوست قدیمی صرف شود. مهم این است که شما روزی ۱۵ دقیقه به مغزتان می گوید که من این کار را برای تو انجام می دهم. دنبال فعالیت عجیب و غریبی نباشید هر کاری که حس خوبی به شما می دهد در جهت توسعه شماست.۹) با خودتان صحبت کنید:هر چند وقت یک بار، لازم است خودتان را از خودتان جدا فرض کنید. روبروی خود بنشینید و تمام حرف هایی را که فرد مقابل تان می گوید، گوش دهید. بگذارید از علایقش بگوید؛ از ناراحتی هایش، از بی‌انگیزگی هایش. گاهی دلیل این بی‌انگیزگی ها، حرفهایی است که در ذهنتان تلنبار شده و هر روز آن را از این سر شهر تا آن سر شهر به دوش می کشید.
۱۰) کار های خوب تان را یاداوری کنید:دنیای امروز دنیای نمایش دادن دستاورد است. در این صحنه ی نمایش، دستاوردهای کوچک اما با ارزش، قربانی دستاوردهای بزرگ و پر زرق و برق می شوند. همین روال کار جهان باعث میشود، کارهای کوچک ارزشمندی را که انجام می دهیم، بی اهمیت تلقی کنیم. گاهی جدا از هیاهوی جهان گوشه‌ای بنشینید و فکر کنید که چه کاری در زندگی کرده اید که بدون توجه به نظر جهان، برایتان ارزشمند است. می توانید از دیگران نیز کمک بگیرید. ممکن است بعضی وقت ها، قضاوت های غیر منصفانه ای نسبت به خودتان داشته باشید. در این مواقع می‌توانید از اطرافیان کمک بگیرید. از آن ها بپرسید که آیا کمکی به آن ها کرده اید که در خاطرشان مانده باشد؟ مطمئن باشید جواب های عجیب و غریبی دریافت می کنید! گاهی یک جمله ی شما به فردی در اوج ناامیدی دلگرمی داده است که حتی خودتان هم آن را فراموش کرده بودید. این کار را امتحان کنید! متعجب خواهید شد. خوشحال می شویم جواب های جالبی را که دریافت کردید با ما به اشتراک بگذارید.۱۱) مسئولیت بپذیرید:برایتان پیش آمده که آنقدر بی حوصله باشید که دلتان نخواهد کوچک ترین تکانی بخورید؟ حال اگر قولی داده باشید چه؟ اگر مسئولیتی داشته باشید چه می کنید؟ با این روش می‌توانید خودتان را گیر بیندازید. مسئولیت پذیری، وجدان ما را ما را تحریک می کند و ما را به حرکت وا می دارد. نیازی نیست مسئولیت بزرگی را برعهده بگیرید. می توانید با نگهداری از یک گل شروع کنید. همین که بدانید شما مسئول مراقبت و آبیاری از آن هستید، کافیست.استفاده از این روش ها کمک زیادی به افزایش انگیزه می کند؛ در صورتی که حواسمان به موانع افزایش انگیزه نیز باشد. با سه در مورد از موانعی که انگیزه را نابود می کنند، آشنا می شویم:۱) افکار ناامید کننده:ما انسان ها موجوداتی اجتماعی هستیم و نمی توانیم منکر این شویم که نظر دیگران روی ما تاثیر می گذارد. فرض کنید یه لباس خیلی زیبا دیده اید و قصد خرید آن را دارید. با خود فکر می کنید زیبا ترین لباسی است که تا الان دیده اید. به دوستتان می گویید که برای خرید لباس همراه تان بیاید؛ اما تا لباس را می بیند چپ چپ به شما نگاه می کند و می گوید:《واقعا اینو میخوای بخری؟ خیلی زشت و از مد افتاده ست.》می توانید بگویید نظر دوست تان هیج تاثیری روی شما نذاشت؟ حتی اگر آن لباس را بخرید همیشه گوشه ى ذهنتان این احتمال وجود دارد که شاید این لباس قشنگ نباشد.هر چقدر هم که انسان محکمی باشید اگر افکار ناامید کننده محاصره تان کنند، ناخودآگاه انگیزه تان کاهش می یابد. پس بهترین کار دوری از این افکار است. بهتر است انقدر به خودمان مطمئن نباشیم و فکر نکنیم ما تاثیر ناپذیریم! ما انسانیم و این خصوصیت انسان است که رنگ اطراف را به خود میگیرد؛ هر چند کم و بی روح. 
۲) بد قولی کردن:برایتان پیش آمده که به دلیل بی‌انگیزگی، ساعت قرار خود را عوض کنید یا بهانه‌ای برای نرفتن به سر کار پیدا کنید؟ تمام این پشت گوش انداختن ها به مغزتان القا میکند که شما هیچ کاری را درست و کامل انجام نمی‌دهید و همین موضوع، روز به روز انگیزه تان را کمتر می کند.۳) تصمیم گیری های زیاد و همزمان:تحقیقات نشان داده است که به هر مقدار تصمیم بگیریم، ذهن ما برای رسیدن به نتیجه ی این تصمیمات، انرژی موجود خود را تقسیم می کند!آنتونی رابینز می گوید :《مردم با تمرکز بر روی چند هدف در یک زمان، برای هدفی که می توانند در یک سال به دست آورند بیشتر از ده سال وقت صرف می کنند.》وقتی چند تصمیم را همزمان می گیرید ذهنتان کلافه می شود و به احتمال زیاد به هیچ کدام نمی رسید.کمال گرایی را کنار بگذارید! تمرکز خود را متوجه یک یا دو تصمیم کنید. اگر مجبورید تمرکز خود را تقسیم کنید، سعی کنید فعالیت هایتان شبیه به هم باشد تا انرژی کمتری از شما بگیرد.در این مقاله با هر چیزی که برای ایجاد انگیزه نیاز داشتید، آشنا شدید. حال تنها کاری که باید بکنید گوش دادن به همان توصیه روش اول است: شروع کنید!
و در پایان فراموش نکنید هر چند وقت یک بار هدف خود را بازبینی کنید .از تجربه هاتون و بازخورد دیگران درس بگیرید.چون ممکنه چیزی که دو سال پیش خواسته و هدف شما بوده الان دیگه هدفتون نباشه، پس گاهی نیازه هدف خودتون رو اصلاح کنید .برای اینکه بیشتر راجع به هدف خوب بدونید به مقاله 
با خودتان مهربان باشید و خودتان باشید .خود زنی نکنید چون شما با این کار فقط به خودتان آسیب می زنید . درک کنید که هیچ نیازی به این کار نیست. حتی اگر تا امروز هم اینطور رفتار می‌کرده‌اید، دیگر وقتش رسیده است که دست از آن بردارید. درعوض با خودتان مهربان باشید. هیچ اشکالی ندارد. بدرفتاری با خودتان هیچ دلیلی ندارد مگراینکه بخواهید خودتان را ناراحت کنید و دشمنانتان را شاد .وقتی شما سعی میکنید تماما خودتان باشید و خود واقعی تون رو نشون بدید کم کم به جبران نقص‌های قابل تغییر و قبول، نقص های غیر قابل تغییر خود خواهید شد و این پلهای مهم برای رسیدن به اعتماد به نفس است .یک بخش مهم؛ مهربان بودن با خودتان این است! که نقاط قوتتان را می‌فهمید و آنها را رشد می‌دهید. این کار نه تنها به بهتر شدن مهارت‌هایتان کمک میکند بلکه اعتمادبه‌نفستان را هم بالا می‌برد. مهارت‌های اجتماعیتان را تقویت کنید.روابط یکی از مهمترین قسمت‌های زندگی ماست و تقویت مهارت‌های اجتماعی یکی از مهمترین چیزهایی است که هر فردی باید یاد بگیرد. بهتر کردن نتایجی که در این زمینه می‌گیرید و به دست آوردن اطمینان بیشتر به مهارت‌های اجتماعیتان اعتمادبه‌نفستان را به طور کلی بالا خواهد برد.اطرافیانتان را از افراد مثبت‌اندیش انتخاب کنید و مثبت نگر باشید .از افراد منفی باف فاصله بگیرید . افرادی که با آنها نشست و برخاست میکنید، می‌توانند موجب شادی یا ناراحتی شما شوند. ازآنجا که ما زمان زیادی را با مردم سپری میکنیم، خیلی مهم است که کنار افراد مثبت یا حداقل به طرزی منطقی خنثی باشیم.بودن یک یا دو نفر منفی باف میتواند تاثیر شگرفی بر شما بگذارد و روز به روز روحیه‌تان را خراب تر کند. به بهانههای مختلف، می توانید از این افراد فاصله بگیرید و در مدتی کوتاه تاثیرش رو توی زندگیتون حس کنید . قانونی که وجود داره این هستش که شخصیت و روحیات شما میانگینی از ۵ نفری است که بیشترین ارتباط رو باهاش